KEL AYNAK DIYARI

---

---

Geo: 37.0294, 37.9903

GUN 3 GUNLERDEN CUMARTESİ
Halfeti'den akarak fırat kıyısından Birecik 'e ulaştık.
Birecik, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Orta Fırat bölümünde Urfa iline bağlı bir ilçe merkezi...
Fırat ırmağının sol kıyısı üzerinde , deniz yüzeyinden 340 m yükseklikte kurulmuştur.
Evler ırmak boyundaki dar bir düzlükte ve bunun gerisinde yükselen dik bir yamaç üzerine yayılır.( Aix en Province modeli )
Bu yamaç üzerinde bir de kalesi vardır.
Fırat, Birecik'in bulunduğu noktadan itibaren aşağıya doğru ufak çapta nehir nakliyatına elverişlidir.
Bu sebeple Birecik eskiden beri kara ve nehir ulaşımı arasında bir aktarma yeri olarak önem kazanmıştır.
Daha sonraki devirlerde İstanbul-Bağdat demiryolunu Birecik'ten değil de biraz güneyden geçmesi ve kervan ticaretinin eski önemini kaybetmesiyle kasaba gerilemeye başladı.
Son yıllarda bu noktada,Fırat üzerinde ,defalarca geçtiğim büyük bir köprü yapılması kasabanın önemini yeniden artırdı.
Birecik Köprüsü, Birecik İlçesinde Fırat ırmağı üzerindeki köprü.
Yakın yıllara kadar Urfa-Gaziantep devlet yolu, Birecik'te kesintiye uğruyor, ırmak bu noktada kayık ve sallarla geçildikten sonra yolculuğa devam ediliyordu.
1952 yılı sonunda burada bir köprünün yapımına başlandı. 1955 yılı sonunda biten Birecik Köprüsü 720 m uzunluğunda ve 10 m genişlediğindedir.
Her iki tarafında yayaların geçmesi için birer metrelik kesimler ayrılmıştır. Birecik tarafında 55'er açıklıkta 5 kemer, Gaziantep tarafında ise 26 m açıklıkta 14 bölümü vardırBirecik Urfa'ya 83, Gaziantep'e 63km uzaklıktadır.
Birecik Anadolu'da ilk paleolitik (eski-taş devri) aletin burada bulunması sebebiyle Anadolu'nun prehistorik arkeoloji litaretüründe anılır.
1894' te J.E. Gautier'in bulunduğu bu alet iki yüzlü (biface amyodöide), kaba yontulmuş ve Aşolleen ( Acheulleen), yani alt peleolitik devre ait bir baltadır. Birecik baltasının bulunuşundan önce Küçük Asya'da peleolitik yerleşmelerin bulunup bulunmadığı tartışma halindeydi.
Bugün, yüksek dağlar dışında, Anadolu'nun her tarafında yontma taş devrinden itibaren insan yaşadığı tespit edilmiştir.
Birecik, yüzey şekillerinin elverişliliği ve Fırat Irmağı kenarında önemli bir köprübaşı olması nedeniyle, eski çağlardan beri çeşitli yerleşmelere sahne olmuştur.
2. bin yıllarda Hititlerin elinde bulunan yörenin o sıralardaki adının Birthe olduğu söylenir.
İÖ 9. yüzyılda Asurların eline geçen Birecik, daha sonra sırasıyla Pers, Mekadonya, Roma ve Bizans egemenliklerini yaşadı.
780'de Arap işgaline uğradı. 11. Yüzyıl sonralarındaki Selçuklu egemenliğinden sonra yeniden Bizans'ın eline geçti.
Artuklu, Eyyübi, Akkoyunlu ve Karakoyunlu dönemlerini, 1502'de başlayan Safevi egemenliği izledi.
Birecik 1517'de Osmanlı topraklarına katıldı. 19. Yüzyıl sonralarında Halep vilayetinin Urfa sancağına bağlı bir kaza olan yöre, 1919'da bir süre İngiliz işgalinde kaldı
Birecik Tersanesi, Osmanlı Devleti zamanında faaliyet göstermiş tersane (XVI. yy.). Fırat ve Dicle üzerinde çalışan küçük boyda ırmak gemileri yapılırdı.
Birecik'in önemli bir özelliği, soyu tükenmeye yüz tutan Kelaynak Kuşlarının dünyada, doğal olarak yaşadığı belli başlı birkaç yerden biri olmasıdır.
Kışı Etiyopya ve Madagaskar'da geçirdikten sonra şubat ortalarından başlayarak Birecik'e gelen kel aynaklar, kentin içinde, konutlarla çevrelenmiş kayaların üzerinde yaşıyordu. Ancak bakım altında yaşatılabilen bu kuşlar artık göç etme özelliklerini yitirecek kümes hayvanlarına dönüşmüştür.
Birecik, Fırat çevresindeki doğal kumsalları, motel ve gazino gibi tesisleriyle çevreden gelenler için bir dinlenme yeri niteliğindedir.
Benim buraya geldiğim dönemlerde Kel Aynak kuşlarının önemi hakkında bir bilinç henüz yerleşmemişti.
Fakat şimdi çok sevinerek gözlüyorum ki kent halkı kuşları korumaya almıştır.
Kafesler yapılmış.Gözcüler tahsis edilmiştir..
Birecik Kalesi , kentteki tek önemli tarihsel yapıdır.
Asurlar zamanında yapılmış, çeşitli dönemlerde onarımdan geçmiştir.
Büyük kesme taşlardan yapılmış, yüksekliği 30-40 m'yi bulunan duvarları üstünde 12 burç bulunmaktadır .
Birecik Belediyesi, Cumhuriyet'ten önce kurulmuştur.
Kel Aynak ziyaretinden sonra artık Fırat kenarına oturup ağaç gölgelerinde, yemek yeme zamanı geldi.
Birecik şanslı bir ilçemiz zira burada hem balık, hem de eti birlikte yemek mümkün.
Her ikisini aynı maharetle pişirirler..müthiş bir yemek yedik ve günün son hedefi Urfa'ya yöneldik.

birecik te hava :

https://www.accuweather.com/en/tr/birecik/320653/weather-forecast/320653

---