SURYANILERIMIZ NEREDE ?

---

Geo: 37.3172, 40.7382

GUN 5 GUNLERDEN PAZARTESİ
Harika bir kahvaltı sonrasında sırada Mardin Müzesi var...
Benim gençliğimde Mardin müzesi çelimsiz bir iki eseri sergileyen sönük bir müze idi.
Şimdiki ziyaretimde Mardin müzesi bu denli tarih zengini bir yöreden nihayet nasibini aldı.
Mardin Müzesinde, Eski Tunç, Orta Tunç, Geç Tunç, İlk Demir Çağı, Assur, Urartu, Pers, Roma, Bizans, Selçuklu, Artuklu ve Osmanlı devirlerine ait seramikler, damga ve silindir mühürler, sikkeler, kandiller, figürinler, gözyaşı şişeleri, takılar ve vazolar sergilenmektedir.
Müzede arkeoloji ve etnografya sergi salonları, kütüphane, konferans ve dinlenme salonları yer almaktadır.
Bunların bir iki tanesi ile avrupa müzeleri "sansasyon " yaratır ama bizde sıram sıram yatıyorlar...
Bizi gezdiren görevli hanımefendi'nin bilgi donanımına hayran oldum.Konuya hakim ve çok doyurucu bir sunum yaptı.
Müzenin önündeki alan eskiden otobüs terminali olarak kullanılırdı.
Şimdi ise pek mana veremediğim Özbek sedirleri ile doldurulmuş.
Ayakkabıyı çıkarıp yerden yukarıda bir peykede kahve çay içebiliyorsun..
Fakat bunu niye yapıyoruz onu anlamadım.
Bir kere bu adet bir Orta Asya adeti ve burası ile ilgisi yok...
ikincisi bir kahve içmek için yerden bu denli yükselmenin manası ne ??
Umarım kaleme alındığı bugünlerde bu garip şeyleri
oradan kaldırmışlardır.
Buradan Kırklar Klisesi'ne gittik bir başka adı Mor Behnam
5. yüzyılda yapılmıştır. Şar Mahallesi'ndedir.
Kilise üç giriş kapısı, ince taş işçiliğine sahip mihrapları, dört yüz yıllık ahşap mihrap kapıları, 1500 yıllık kök boyası baskılı perdeleri, geniş avlusu içinde çan kulesi evi ve adeta dantel gibi işlenmiş taş oymacılığı örneklerinin yer aldığı divan ile dikkat çekmektedir.
1170 yılında kırk şehitlere ait kemikler bu kiliseye getirilmiştir.
Bugün Mardin Metropolitlik Klisesi'dir.
Sevgili Okurum bu kliseleri daha önce çok ziyaret etmiş bir kişi olarak.Mardin ziyaretinizin kısa olmaması gerektiğini ifade etmek isterim.
Bu yöre hristiyanlık dini açısından çok önemli ve halen faal olan bir çok Klise Mardin'e yakın bir coğrafyaya dağılmıştır.
Ben çoğunu görmek şansına erişmiş bir kulunuzum.
Hepsi çok değerli ve çok önemli fakat fırsatınız olursa mutlaka Meryem ana Manastırını ziyaret ediniz..
Midyat ilçesinin Anıtlı (Hah) köyündedir.
Köy, Süryanilerinin genel inanışına göre, üç Mecusinin gelip Meryem Ana Manastırı'nı kurduğu yerdir.
Bir zamanlar burası terör bölgesi içinde kalıyordu .
Umarım şimdi bir sorun yoktur.
Bu Klisenin dünyanın en eski kliselerinden biri olduğu söylenmektedir.
Bunun dışında Mardin' e yakın Kliseleri rahatlıkla ziyaret edebilirsiniz...
örneğin Deyrülzeferan Manastırı Mardin ilinin 3 km. doğusunda bulunmaktadır.
Yukarı Mezopotamya'nın tarihi yapıtlarından ve en tanınmış olanlarından biridir. Süryani Kadim cemaatinin dini merkezidir.
Manastır, 4. yüzyılda kurulmuştur.
O dönemden kalma mozaikler bugün de görülebilmektedir.
Çeşitli devirlere ait üç ibadethane mevcuttur.
Canlı bir tarih görünümünde olan manastırın en büyük özelliklerinden biri de içinde 52 Süryani Patriğinin mezarlarının bulunmasıdır.
Süryaniler: Ataları Aramilerden oluşan Ortadoğu'da yaşayan Semitik Hıristiyan halk. M.S. 37 - 43 yılları arasında elçilerin lideri Mor Petrus tarafından Antakya'da kurulmuş ve kısa zamanda bütün Orta Doğu'ya bu inancı müjdelemiştir.
Kilisenin ve bazı mensuplarının kullandığı dil Hz. İsa'nın da konuştuğu Süryanice (Aramice)'dir. .
Kilise patriklik merkezini birçok kez değiştirmek zorunda kalmıştır.
Patriklik merkezi 1963 yılından beri Suriye'nin başkenti Şam'da bulunmaktadır.
İlk patrik olan Mor Petrus'tan günümüze 121 patriğin başkanlık ettiği kilisenin şu andaki patriği 122. patrik olan Moran Mor İğnatiyos I. Zekka Iwas'dır.
Günümüzde dünyada 20 milyonu aşkın Süryani bulunmaktadır.
(Süryani Ortodokslar, Süryani Katolikler, Maruniler, Melkitler (Melkit Katolikler), Syro-Malabarlar vb.). 3,5 milyonu Hindistan'da olmak üzere yaklaşık 5,5 milyon Süryani Ortodoks'un dini liderliğini Patrik Moran Mor İğnatiyos I. Zekka Iwas ve ona bağlı olan Hindistan'da bulunan Doğu Mafiryanı Mor Baseliyos I. Toma ve 40 metropolit yapmaktadır.
Bir çok süryani dostum oldu.
Sadece harika ve çok yetenekli insanlar olduklarını söylemekle yetiniyorum.
Kişisel bir görüşümü paylaşmak isterim.
Dünyada 20 milyon civarında Süryani var.
Çok temel bir hata yaparak adamların dinsel tercihleri üzerinde baskı uygulamışız ve 1963 yılında adamlar patriklik merkezini Midyat'tan Şam' a taşımışlar maalesef.
Bu adamlar insanlık tarihine eşit bir zaman diliminde bu topraklarda yaşamışlardır.
Dolayısıyla ne yapıp yapıp bu adamcağızları tekrar bu topraklara döndürmenin bir yolunu bulmalıyız.
Bildiğiniz gibi Ortodox dünyasının Vatikanı sayılan merkez Patrikhanesi İstanbul Fener'de bulunmaktadır.
Süryanilerin bu topraklarda ortodokslardan önce yaşadığı gerçeği göz önüne alınırsa merkez patrikhanenin tekrar Midyat'a dönmesi yurdumuz için çok yararlı sonuçlar verecektir.
Kırklar Klisesinden sonra hemen yakında oturan Nazra hanım'ın evine gittik.
Nazra Hanım son Kel aynak ..
Kadıncağız kök boya ile çoğu dinsel bazlı örtüler yapıyor ve bu mesleğin son temsilcisi.
Evde kızları ve gelinleri var fakat onların bu işi sürdürüp sürdüremiyeceğini bilemiyor.
Meraklısı varsa gidip bir boyama bez alınız.
Daha sonra pul gibi olacak Nazra hanım'ım boyadığı bezler...
Size son olarak Mardin Valiliğinin hazırladığı bir çalışmayı sunuyorum.
Valiliği kutluyorum ...çok güzel bir çalışmaya imza atmış.
Sanal olarak Mardin'i ziyaret etmek isteyenler için adres:
http://www.mekan360.com/360fx_mardinvaliligi,S.html

Son söz :Güney Doğu Anadolu'nun hoşgörü kalesi olan Mardin Şehri'ni bir şekilde ziyaret ediniz ..Sizi bağrına basacağına eminim...

---