De weg kwijt op het vrijerspad

---

Als ik ergens heen moet in Kabul ga ik vaak met een taxi. Het verkeer is meestal een chaos, en je zit dan al gauw een halfuurtje in de file. Dat zijn momenten om met de chauffeur een praatje aan te knopen. Het gesprek gaat dan meestal al heel snel over geld en vrouwen: de meeste chauffeurs zijn niet getrouwd omdat ze het benodigde geld niet hebben. Trouwen en kinderen krijgen staat bij iedereen heel hoog op de agenda, maar trouwen kost veel geld.

Eén van de laatste chauffeurs was een jonge kerel van tegen de 30. Zijn ongeluk is volgens hem dat hij 4 oudere broers heeft. Hij was helaas de jongste. Zijn broers zijn nu alle 4 getrouwd, en voor elke trouwpartij moest de hele familie geld bij elkaar leggen. Zijn spaargeld was dus voor een groot deel opgegaan aan de bruiloften van zijn broers. Dat soort verplichtingen binnen families is heilig hier, daar kom je niet onderuit. Zijn vader was nu werkloos, en alle 4 broers zaten nog diep in de schulden vanwege hun eigen huwelijk, dus van die kant hoefde hij weinig te verwachten. Maar hij was het wachten zat en wilde over uiterlijk een half jaar getrouwd zijn. Daarvoor moest hij dan ergens 5000 dollar bijlenen, dus hij was driftig op zoek naar een geldschieter. Hij had nog niet echt een bruid op het oog, maar dat zouden zijn ouders wel regelen. Daar zat hij niet over in. Het was een leuke vent, dus ik heb hem een paar dollar extra gegeven “voor zijn bruiloft”.

Wij, in Nederland, laten de jongelui normaal gesproken vrij om een aantrekkelijke partner te vinden waarop ze verliefd worden en waarmee ze een relatie willen aangaan. In Afghanistan is dat wel even anders. Als het tijd wordt voor een jongeman of een meisje om te gaan trouwen zoekt de hele familie (ouders, ooms en tantes, grootouders) naar geschikte kandidaten voor zoon of dochter. Daarbij wordt er ook flink onderhandeld over de prijs. Soms hebben de bruid en bruidegom elkaar nog nooit gezien voor de dag van het huwelijk.

Er zijn veel Afghaanse families die jaren in het Westen hebben gewoond en nu weer terugkomen naar Afghanistan. Hun kinderen zijn meestal als baby of kleuter naar het Westen gekomen, zijn daar opgegroeid, en nemen op het eerste gezicht de westerse gewoontes over. De directeur van ons architectenbureau heeft jaren in Zweden gewoond, en zijn kinderen (hij heeft 2 dochters) wonen daar nog. Hij vertelde me dat hij pas geleden van zijn dochters te horen kreeg dat hij zich nergens mee mocht bemoeien: een eventuele relatie zouden ze zelf wel regelen!

Maar veel van die jongeren die tussen 2 culturen in bungelen raken behoorlijk de kluts kwijt. Omdat ze thuis door hun ouders zijn opgevoed in de Afghaanse tradities, en in het Westen zijn opgegroeid met westerse leeftijdsgenoten, kunnen ze hun eigen koers niet meer bepalen. Tijdens de vakantie hebben we 2 Afghaanse meiden opgezocht in Hamburg. Hun ouders wonen sinds een paar jaar weer in Kabul. Eén had net een mislukte relatie van 4 jaar achter de rug. Ze wilde en mocht van haar ouders een relatie “westerse stijl” op basis van gelijkwaardigheid, maar haar Duitse partner verwachtte kennelijk toch heel andere dingen van haar. Steeds meer werd ze het sloofje in huis die naast haar eigen baan het huishouden deed en zijn overhemden streek. Dat kon niet goed gaan. Haar oudere broer van 35 had ook nog steeds geen partner, dus die werd door zijn moeder teruggeroepen naar Afghanistan zodat zijn moeder een vrouw voor hem kon zoeken. Dit alles onder het motto: “je hebt je kansen gehad, maar nu is mijn geduld op, en regel ik het wel voor je”. Tot mijn stomme verbazing vond die man van 35 dat prima, “als ik mijn moeder daar blij mee kan maken”, zo zei hij, dus hij zit nu in Kabul. Zijn moeder is druk in de weer om meisjes te zoeken, en elke week komen er wel een paar “op zicht”. Soms komt de familie van de meisjes eerst met een foto, zodat hij alvast kan kijken of het wat is.

Als je het mij vraagt zijn ze allemaal het spoor bijster en zitten ze bekneld tussen hun oude tradities waar ze zo trots op zijn, en het moderne leven wat ze allemaal zo graag willen.

---

Photos

jong echtpaar in Kabul
Ze willen graag modern zijn, maar op straat liever niet

traditionele verloving
mannen op weg naar het huis van de bruidegom-in-spé