GINADAGAT

---

Kis-a lang man ako nagapanglugayawon. Gusto ko lang mabal-an ninyo nga ang akon kabuhi puno sang pagpanglakaton. Sa nadumduman ko, ang una ko gid nga pagbyahe, Hunyo 30, 1991.

Amat-amat nga nagakadula sa akon paghaklo ang matam-is nga huyop sang hangin. Aga-aga ato. Halin kami sa Binalbagan, Negros Occidental kag mapuli sa Banga, Aklan kay ang akon nga amay tumandok kabay nga Aklanon. Duha lang anay kami ang nagpuli kag maapas lang sa dasun-bulan ang akon iloy kag duha ka manghod.

Madugayan gid siguro antis ko makita liwat ang naga-aso nga simburyo. Pat-od gid nga madugay naman nga tyempo antis ko mabati-an ang mga tinaga nga Ilonggo.

Mabudlay magbyahe sa una nga kahigayunan. Nagsakay kami sa bus kag barko, tapos bus liwat. Mga anum ka oras gid. Galilingin ang akon ulo. Daw masuka ako.

Ginadagat. Huo, amo ina ang tawag. Sa eroplano ka man, sa bus ukon sa barko, "ginadagat" man ina gihapon.

Makaduludla apang kanami sang lanlantawon sa dalan. Samtang nagatulok ako sa palibot, daw nagatawhay man ang akon balatyagon kag panghuna-huna.

Samtang sa sulod sang salakyan, ginapraktis-praktis ko na ang "ea, ee, ei, eo, eu" kay basi bala pahambalon ako sang Inakeanon sa amon pag-abot sa Aklan. Kabudlay nga daan sang ila pamisala didto.

Daw maano na gid ko nga makita ang akon Lolo kag Lola, gani sa amon pagpanaog gikan sa bus, nalimtan namon ang amon mga dala. Antis namon natalupangdan, nakahalin na ang bus nga amon ginsakyan.

"Pabay-i na lang," siling sang akon amay. "Mabakal na lang ta liwat." Masubo niya nga pagpadayon. Didto ko nadumduman ang akon bag nga bag-o. Puno ato sang mga gamit ko sa pag-eskwela. Mga lapis, mga notebook, kag mga papel. Krayola nga bag-o, mga art paper, kag mahamot nga eraser.

Sa isa naman ka bag, ato naman didto ang amon photo album nga puno sang mga importante nga laragway sang nagligad. Mga ebidensya sang akon kabuhi kag nagtaliwan nga mga panahon sa lugar sang Negros Occidental.

---