Birma: Prille vrijheid in een land vol vriendelijkheid

Asia » Burma » Yangon Region » Yangon
June 29th 2013

Published: August 5th 2013

Edit Blog Post

FloorKoos

Thailand Koh Chang

Met de scootert het eiland verkennen ;)

Vanuit Delhi zijn we begin juni naar Bangkok gevlogen, wat na 3 maanden India aanvoelde als het “New York van Azië”. Wat was het hier ineens schoon en rustig vergeleken met India; het ontbreken van toeterende auto’s op straat was gewoon vreemd aan onze oren. Hoewel we voor het eerst kakkerlakken en ratten op straat zagen, voelde alles toch een stuk schoner aan. Maar ook direct een stuk toeristischer. Met name Khao San Road bleek een enorme kermis te zijn geworden vergeleken bij 8 jaar geleden!

Onze beslissing om eerst een paar weken “vakantie te vieren” in Thailand om alle indrukken te verwerken van de afgelopen tijd bleek een goede. Niet alleen bleken onze hoofden vol te zitten, ook was onze weerstand aan de lage kant. Met name Floor had nog maagproblemen, iets waar we meerdere reizigers die uit India kwamen over hoorden. In Bangkok zijn we een paar dagen gebleven om ons visum te regelen voor Birma om daarna door te gaan naar een van de eilanden, Koh Chang. Het bleek laagseizoen te zijn – relaxed nog dachten wij – en al snel kwamen we erachter waarom: het regenseizoen was begonnen en anderhalve week lang hebben we alleen maar

Yangon 1

Elk weekend gaan veel stelletjes naar het Inya Lake in Yangon om te chillen. Veel van hen zitten aan het water onder een paraplu om te schuilen voor de zon.

regen gehad. Koh Chang is een mooi eiland, maar met regen is er niet zoveel te doen en na anderhalve week relaxen hadden we het wel weer gezien. Eind juni zijn we daarom op het vliegtuig gestapt om ons volgende – en eigenlijk laatste – land te verkennen: Birma!

Of moeten we Myanmar zeggen? De lokale mensen zijn hier niet echt duidelijk over, wellicht omdat ze (nog) niet durven na zo’n 50 jaar lang te zijn onderdrukt door de dictatoriale regering. Het toenmalige militaire regime heeft het land in 1989 veranderd van Birma naar Myanmar om alle sporen van het Britse rijk uit te wissen. De meeste Birmese mensen noemen het land ook zo, alhoewel hoger opgeleiden en de bekendste vrijheidsstrijdster en houdster van de Nobelprijs voor de Vrede – Aung San Suu Kyi – het land wel Birma noemen en aangeven dat de naam er niet echt toe doet. Ach ja….what’s in a name? Onze eerste indruk van Birma zodra we in Yangon aankomen is erg positief: erg relaxed en vredig en de mensen zijn echt super vriendelijk. Een behoorlijk contrast vergeleken bij onze aankomst in het chaotische India 😉 en ook heel bijzonder gezien de

Yangon 2

Voor het oude huis van Aung San Suu Kyi, ook wel bekend als "The Lady". Hier heeft zij twintig jaar lang, tot november 2010, huisarrest gehad.

historie van het land. De mensen hebben heel veel meegemaakt maar eigenlijk merken we hier weinig van. Wellicht dat dit te maken heeft met de boeddhistische levenswijze van de mensen en hoe ze met tegenslagen omgaan. De meeste mensen zien er gelukkig uit en zijn blij om ons te mogen ontvangen in hun land. Tijdens onze reis door Birma beseften we ons maar al te goed dat het bijzonder is om er nu te zijn. De mensen hebben nog maar heel kort wat voor onze generatie westerlingen zo vanzelfsprekend lijkt: vrijheid.

Na een lange periode van Brits koloniaal bestuur, en de Japanse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Birma in 1948 onafhankelijk en ontstond de democratisch geregeerde “Unie van Birma”. Echt stabiliteit bereikte deze Unie echter nooit, wat in 1962 leidde tot een militaire coup onder leiding van generaal Ne Win, die de democratie en de grondwet ophief en een socialistische partij oprichtte die bedrijven nationaliseerde en persvrijheid verbood. Dit was het begin van de lange periode dat Birma was afgesloten van de wereld, de economie instortte en de inflatie sterk toenam. Het duurde tot de jaren ’90 tot de bevolking in opstand kwam en Ne Win eindelijk afstand

Yangon 3

Monniken in de regen - een beeld dat je veel ziet in Birma!

deed van zijn macht. Althans dit leek zo; op de achtergrond bleef hij nog altijd betrokken door zijn opvolgers aan te sturen. Op 8-8-1988 vond de grootste opstand plaats, wat leidde tot een enorm bloedbad en de totstandkoming van de oppositiepartij “National League for Democracy” (NLD) onder leiding van Aung San Suu Kyi, dochter van de nationale held en onafhankelijkheidsstrijder Bogyoke Aung San en in het westen ook wel bekend als “The Lady”. In 1990 werden de verkiezingen gewonnen door haar partij, maar de uitkomst van deze verkiezingen werd door het militaire regime verworpen. Na de verkiezingen werden veel leden van de NLD gevangen gezet en Aung San Suu Kyi heeft twintig jaar lang – tot november 2010 – huisarrest gehad. Pas heel recent, op 31 januari 2011, is een nieuwe grondwet in werking getreden, die formeel een einde heeft gemaakt aan het militaire bestuur, een nieuw parlement heeft opgericht en Aung San Suu Kyi heeft vrijgelaten. The Lady heeft onlangs bekend gemaakt dat zij in 2015 zal deelnemen aan de verkiezingen met haar NLD partij. Iets waar de meeste mensen blij mee lijken te zijn, aangezien ze nog steeds veel aanhangers heeft. Wij hopen vooral dat het land zich

Yangon 4

Voor de spectaculaire Schwedagon Pagoda, wat een hoop bling bling!

in de goede richting zal ontwikkelen en een stabiele periode tegemoet gaat, iets wat de mensen zeker verdienen!

In Yangon staan zowel het huis waar Aung San Suu Kyi is opgegroeid als waar ze woonde tijdens haar huisarrest. We beginnen onze reis door Birma door een bezoek te brengen aan beide locaties. Alhoewel we niet veel kunnen zien, is het bijzonder om er even te zijn. Yangon is een relaxte stad en we voelen ons er snel thuis. Overal zijn eetstalletjes op straat te vinden en ook maken we kennis met een heel bekend beeld van Birma: monniken en goudgele pagoda’s tussen de groene natuur. Natuurlijk kunnen we Yangon niet verlaten zonder een bezoek te hebben gebracht aan de grootste tempel van Birma: de Schwedagon Pagoda. Het is één van de belangrijkste boeddhistische bedevaartsoorden ter wereld. Volgens de overlevering worden in de pagoda acht haren bewaard van de laatste Boeddha. Voor ons is het de eerste tempel – van velen – in Birma die we bezoeken en mede daarom de meest indrukwekkende. Met haar 50.000 kilo bladgoud is het een hoop bling bling! Hier zien we ook voor het eerst hoe snel de ontwikkelingen gaan in Birma: midden in

Yangon 5

Monniken bij de Schwedagon Pagoda.

de tempel is een ATM te vinden! En dat voor een land waar tot zo’n twee jaar geleden geen pinautomaat te vinden was! Ook aan de hoeveelheid hotels die uit de grond worden gestampt en de vele wegen die worden gebouwd zien we dat de ontwikkelingen razendsnel gaan. We prijzen ons gelukkig dat we nu in Birma zijn om het “echte” Birma te ervaren voordat het toerisme echt toeslaat, zoals bij onder andere Thailand is gebeurd. Hoewel veel Birmezen lijken op te kijken naar Thailand qua ontwikkeling en vrijheid, zijn wij vooral blij dat het een stuk minder toeristisch is.

In Yangon hebben we de bus naar Hpa-An gepakt, een klein plaatsje ten zuidoosten van Yangon waar weinig toeristen komen. De bussen blijken heel comfortabel te zijn, maar ook een speciale Birmese verrassing voor ons in petto te hebben: keiharde Birmese videoclips, die veelal covers blijken te zijn van Westerse gouwe-ouwe nummers, compleet met karaoke ondertiteling. De Birmezen lijken het fantastisch te vinden en sommigen zingen zelfs uit volle borst mee! Bovendien valt ons ineens op dat de Britten nog een ander spoor hebben achtergelaten dat de regering niet heeft uitgewist: alle vervoersmiddelen hebben nog het stuur aan de

Yangon 6

Birmese vrouw aan het bidden voor de Schwedagon Pagoda.

rechterkant zitten terwijl de verkeersregels wel zijn aangepast en het verkeer rechts rijdt.

In Hpa-An konden we terecht bij een prima guesthouse dat wordt gerund door een lieve oudere man die goed Engels spreekt. Iets dat sowieso opvalt in Birma: met name de oudere generatie spreekt goed Engels vanwege het koloniale tijdperk. Samen met een Frans stel en een Chinees meisje hebben we via hem een toer gedaan om de verschillende grotten met Boeddha beelden en de Boeddha tuin rondom Hpa-An te bekijken. Erg indrukwekkend en een mooie dag! Overal in Birma zie je Boeddha beelden en net als in India lijkt het geloof een belangrijke plaats in te nemen in de samenleving, veel meer dan in Thailand. Het Theravada boeddhisme (onderdeel van Hinayana stroming) in Birma voelt heel anders aan dan onder andere het Tibetaanse boeddhisme (onderdeel Mahayana stroming) dat we veelal in India zagen. In de Hinayana stroming gaat het erom bevrijding te bereiken door realisatie van egoloosheid, terwijl de Mahayana stroming veel meer focust op het bereiken van verlichting voor het welzijn van anderen. De Vipassana meditatie cursus die wij in India hebben gedaan valt onder het Theravada boeddhisme en hoewel ontstaan in India is de

Yangon 7

Een non die haar "puja" (gebed) uitvoert bij de Schwedagon Pagoda.

kennis ervan met name bewaard gebleven in Birma. Mede hierom verwachtten wij dan ook veel boeddhisten te zien die mediteerden. Dit bleek niet het geval te zijn en de meeste mensen doen helemaal niet aan meditatie, maar vereren Boeddha en brengen offers zoals je in veel andere godsdiensten ziet. Van wat wij begrepen hebben van het Boeddhisme tijdens onze reis heeft Boeddha het zo niet bedoeld. Hij wilde helemaal niet dat mensen hem vereerden of zouden onthouden, maar dat zij de Dhamma zouden onthouden, het pad naar Verlichting. Sommige monniken die we hebben gesproken die echt gekozen hebben voor het kloosterleven mediteren wel elke dag, maar lang niet alle monniken. We denken dat dit te maken heeft met het feit dat elke Birmese man twee keer in zijn leven een jaar in een klooster moet doorbrengen en velen van hen er dus niet zelf voor hebben gekozen.

Van de vele heilige plekken in Hpa-An zijn we naar een van de meest heilige plekken in Birma afgereisd: de “Golden Rock” in Kyaikto. Net als bij de Schwedagon Pagoda in Yangon zou ook onder deze gouden rots een haar van Boeddha liggen. Alhoewel de positie van de rots indrukwekkend is –

Yangon 8

Huis waar Aung San Suu Kyi is opgegroeid. Het is nu een museum dat vooral informatie geeft over haar - nog steeds erg populaire - vader Bogyoke Aung San.

voor de helft op de rand van een afgrond zelfs na meerdere heftige aardbevingen – was het voor ons vooral een realisatie wat toerisme met mensen doet. Deze toeristische plek heeft ervoor gezorgd dat zelfs bij de Birmezen, waar wij zo van onder de indruk waren, de hebzucht heeft toegeslagen. Deze ervaring maakte het voor ons niet echt de moeite waard en na een kort bezoek zijn we daarom direct doorgegaan via Bago naar Inle Lake, waar we meerdere dagen zijn gebleven om te relaxen en de omgeving te verkennen per boot en fiets. Inle Lake staat bekend om haar vissersmannen die met één been roeien, lotus weven en haar wijngaard. Na Australië hadden we eigenlijk geen wijn meer gedronken dus toen we bij de wijnproeverij aankwamen was het extra genieten van een heerlijk glas wijn! Inmiddels draaide in Europa de Tour de France op volle toeren, wat betekende dat Koos achter de computer zat gekluisterd zodra we terug waren in het hostel ;-)

Vanuit Inle Lake zijn we via Mandalay met de boot naar Bagan afgereisd. Een mooie boottocht waar we vanaf het water het lokale leven voorbij zagen komen. Veel mensen bezitten bamboe hutten onder primitieve omstandigheden,

Hpa-An 1

Een van de vele Boeddha grotten die we hebben bekeken in Hpa-An.

maar de mensen zien er blij uit en dat is het allerbelangrijkste. Na een boottocht van zo’n 15 uur kwamen we eindelijk aan in Bagan, waar we ook weer per fiets de omgeving hebben verkend. Dit historische gebied is ruim 800 jaar oud en bestaat uit 4400 pagoda’s, wat indrukwekkende vergezichten oplevert. Het is prachtig en we proberen ons te verplaatsen in Koning Anawrahta – wat bezielde hem dat hij zoveel tempels heeft gebouwd? Naast de Golden Rock, is Bagan de meest toeristische plaats in Birma en hoewel het erg mooi is, vonden we het tijd om weer het “echte” Birma in te trekken.

Na een lange busreis kwamen we rond middennacht aan in Hsipaw, wat een heel relaxed en authentiek plaatsje bleek te zijn. Hier konden we ons wel even vermaken! In Hsipaw hebben we onder andere een bezoek gebracht aan de “Haw Sao Pha” (Shan Palace), waar Mr Donald – de neef van de laatste prins van Shipaw – en Mrs Fern wonen. Gedurende lange tijd zijn de deuren gesloten gebleven toen Mr Donald was gearresteerd door de regering, maar sinds kort heeft Mrs Fern de deuren weer geopend. Gelukkig maar, want het was heel bijzonder om

Hpa-An 2

Ya The Byan Cave - een van de boeddha grotten vanaf de buitenkant gezien.

zo open te kunnen praten over wat er allemaal in Birma is gebeurd! Gedurende de lange periode van isolatie was dit voor hen de enige manier om de buitenwereld te laten weten wat er echt aan de hand was in Birma en om van reizigers te horen wat er in hun wereld speelde. Een bijzondere vrouw die ons vertelde over de geschiedenis van Birma en de “Shan” provincie waar Hsipaw onderdeel van uitmaakt. Een ontroerend verhaal en we waren blij dat ze dit met ons wilde delen. Volgens haar staat het land alweer voor nieuwe grote uitdagingen. Birma is zeer rijk aan schoon water en grondstoffen. Helaas weet China dit ook en hoorden we ook hier weer dat China aan het graaien is en misbruik maakt van het feit dat Birma nog zo in ontwikkeling is. Doordat het land zo afgesloten was van de wereld, zie je geen buitenlandse investeerders op China na. De huidige Birmese overheid heeft een aantal jaren geleden afspraken gemaakt met China dat Chinese bedrijven zich mochten vestigen. De verwachting was uiteraard dat dit lucratief zou zijn voor Birma en haar bevolking, maar in werkelijkheid profiteert alleen China ervan en probeert ze op deze manier de

Hpa-An 3

Ya The Byan Cave

grondstoffen uit Birma weg te sluizen. Inmiddels heeft de Birmese regering ook door dat dit niet de gewenste ontwikkeling is en probeert ze manieren te vinden om onder de contracten uit te komen. Wij zagen vooral veel overeenkomsten met de situatie van Tibet en het lijkt wel op een nieuwe manier van oorlog voeren. We hopen echt dat Birma hier goed uit zal komen voordat China het land helemaal heeft kaal geplukt!

Ook hebben we in dit gebied een aantal trekkings gedaan en Shan dorpjes bezocht met als hoogtepunt toch wel ons bezoek aan Palaung Village samen met Aimée, een Nederlandse die we daar hadden ontmoet. Wat een mooie wandeling door de bergen en wat een geluk hoe we daar in een “full moon” festival rolden en daar als welkome gasten werden ontvangen door de super vriendelijke bewoners! Bij aankomst werd er een heerlijke lunch voor ons klaar gemaakt en Aimée en Floor werden direct verkleed en opgemaakt in lokale klederdracht. We waren niet te onderscheiden van de locals! Het is een prachtig gebied, maar toeristen mogen niet veel verder komen dan waar wij zijn geweest, wat het bijzonder maakt. Veel delen van het land zijn nog niet begaanbaar

Hpa-An 4

Uitzicht vanaf de Ya The Byan Cave

voor toeristen en langzaamaan stelt de regering steeds meer gebieden open.

De volgende dag hebben we de trein gepakt naar Pyin U Lwin, onze laatste stop voordat we via Mandalay weer naar Bangkok zouden vliegen. De treinrit was soms erg hobbelig en af en toe hadden we het idee dat de trein zou ontsporen, maar het was een prachtige rit door de Gokteik Gorge! En een mooie afsluiting van onze tijd in Birma – wat een mooi land en wat een lieve mensen.

Opnieuw stappen we op het vliegtuig richting Bangkok, weer met een nieuwe lading mooie bagage. Ons laatste echte “reisland” zit er op; de komende periode gaan we vooral alle indrukken verwerken, relaxen en nog een aantal cursussen doen in Thailand en Maleisië. Wat een moois hebben we gezien en beleefd en we zijn erg gelukkig dat we dit allemaal mogen meemaken!

Zie hier het filmpje van het festival in Palaung Village!